नेपालमा खपत हुने बंगुरका पाठापाठी तथा मासुको ५० प्रतिशत उत्पादन प्रदेश नं. १ मा हुने गरेको तथ्यांक छ । प्रदेश १ मा पनि झापामा सबैभन्दा वढी बंगुर उत्पादन हुन्छ । तर झापामा पालिएका बंगुरमा अफ्रिकन स्वाइन फिवर देखा परेपछि व्यवसाय नै संकटमा परेको छ ।
झापाको, कमल गाउापालिकामा झन्डै दुई दशक अघिदेखि कुलुङ बंगुर फार्म स्थापना गरेर बंगुर पालन गर्दै आएका सञ्जीव राई अहिले व्यवसायबाटै पलायन हुने अवस्थामा पुगेका छन् । कोरोनाकालमा समेत धेरै संकट नझेलेका राई अहिले आफूले पालेका बंगुर बिक्री हुन छाडेपछि चिन्तित छन् । अफ्रिकन स्वाइन फिवर रोगका कारण उनले पालेका बंगुर बिक्री भएका छैनन् । यसअघि राजधानी काठमाडौं र भारतका विभिन्न ठाउामा उनले पालेका बंगुर निर्यात हुादै आएका थिए । अहिले उनको फार्ममा मासु बनाउन तयार भएका ७ सय र एक हजार पाठापाठी गरी र्फाममा २३ सय बंगुर छन् । संख्या बढीरहने तर बिक्री नहुने र खर्च मात्र बढ्ने भएपछि उनी व्यवसायबाट पलायन हुने अवस्थामा पुगेका छन् ।
कतिपय किसानका बंगुर रोग लागेर फार्ममै मर्न थालेका छन् । मेचीनगर नगरपालिका वडा नं. ६ मा रहेको स्मार्ट एग्रो फार्ममा ८५ वटा बंगुर मरे । भटाभट बंगुर मरेर आफ्नो सर्वस्व भएपछि किसानले राहतको माग गरेका छन् ।
बंगुरमा लाग्ने रोग अफ्रिकन स्वाइन फिवरको भ्याक्सिन बनेको छैन । सर्ने रोग भएकाले एउटा फार्ममा संक्रमण देखापरे सवै वुगुंर सखाप हुन्छन् । निर्मलीकरण र ओसारपसारमा बन्देज गर्न सके मात्रै रोग न्यूनीकरण गर्न सकिने विज्ञ बताउँछन् ।
अफ्रिकन स्वाइन फिबर एउटा फार्मबाट अर्कोमा सर्न नदिन फार्म सञ्चालक नै सचेत हुनुपर्छ । त्यसमाथि प्रहरी प्रशासन र स्थानीय तहले ओसारपसारमा कडाइ गरे मात्र रोग नियन्त्रण गर्न सकिन्छ ।